Bugün, İstiklal Marşı’mızın kabulünün 98. yılını kutlamak ve şairi merhum Mehmet Akif ERSOY’u anmaktayız.
Mehmet Akif, kalemini cennetteki mürekkebe batırmış şairimiz. İstiklal Savaşımızın iki komutanı varsa askeri ve siyasi alanda Mustafa Kemal’dir. Manevi alanda bu orduyu hazırlayansa Mehmet Akif’tir.
Kurtuluş Savaşı’nın devam ettiği günlerde bir marşın yazılması teklif edilir. İstiklal Marşı’nın yazılması için başvuruları öğrenen Mustafa Kemal sorar: “ Neden Akif yazmadı.” Çünkü o, millet adına yapılacak böyle bir görevin para karşılığında yapılamayacağını düşündüğünden yarışmaya başvurmamıştır. Daha sonra arkadaşları ve Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından ikna edilir. Böylece İstiklal Marşı’mızın yazılma süreci başlar. Kalem bulamadığından tırnağı ile duvara kazır ilk mısrayı. “Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak.” Her kelimesine yüzlerce vatan evladının canını feda ettiği İstiklal Marşı’mız, Akif’in kalemiyle en güzel ifade tarzını bulur. Türk dünyasının en büyük şairlerinden Bahtiyar Vahapzade MehmetAkif’i anlatırken “Ben inanmirem kalemiyle yazdığına, birisi gulağına söyledi.” diyerek ifade eder düşüncelerini.
İstiklal Marşı ile neler anlatır bize Mehmet Akif? Taceddin dergâhında gece uykusundan uyanarak iki gün içinde yazdı Akif bu marşı. Ondan sonra da onu milletimize adadı ve Safahat adlı eserine almadı. Çünkü o artık Milletin Marşı olmuştu.
İstiklal Marşının Anlamı eğitim dönemi boyunca karşımıza çok çıkar. Özellikle Türkçe ve Edebiyat derslerinde İstiklal Marşının anlamı ve önemi sıklıkla konu olarak işlenir. Ancak her Türk vatandaşın İstiklal Marşının anlamını bilmesi gerekir. Devletin bağımsızlığını simgeleyen unsurlardan biri olduğu için çok önemlidir. Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılan İstiklal Marşının kabulü 12 Mart 1921 tarihinde TBMM (Türkiye Millet Meclisi) tarafından kabul edilmiştir.
İstiklal Marşının Anlamı
İstiklal Marşı toplamda 10 kıtadan oluşmaktadır. Bütün kıtalarını kısa kısa özet şeklinde açıklayacağız.
İstiklal Marşının 1. Kıtasının anlamı
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak
İstiklal Marşının ilk kıtasında şair Mehmet Akif Ersoy, zorluk içerisinde bağımsızlığını koruyan ve onu yücelten Türk milletine Korkma diye sesleniyor. Türk bayrağının ebediyen dalgalanacağını ve Türk yurdunda tüten en son ocak oluncaya kadar bayrağın göklerde olacağını söylüyor. Bayrağı sahiplenerek, millete ait olduğunu belirtiyor.
İstiklal Marşının 2. kıtasının anlamı
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl!
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Bu kıtada şair ciddi bir şekilde Türk bayrağına sesleniyor. Hakka tapan ve bağımsızlığı için mücadele eden millete kızma, küsme diyerek haykırışlarını ifade ediyor. Bağımsızlığa karşı bir tepki ver diyor yoksa dökülen kanların helal olmayacağını söylüyor.
İstiklal Marşının 3. kıtasının anlamı
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım
Şair ben ezelden beridir bağımsız yaşadım, bağımsız yaşarım diyor, Hani düşman benim bağımsızlığımı ve özgürlüğümü alacakmış şaşarım diyerek cesareti ortaya koyuyor ve tepkisini net bir şekilde belirtiyor. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım derken Eski Türk devletlerinde Ergenekon Destanını hatırlatıyor ve bağımsızlık mücadelesinde dağları aşıp, enginlere sığılmayacağının mesajı veriliyor.
İstiklal Marşının 4. kıtasının anlamı
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
Medeniyet! dediğin tek dişi kalmış canavar?
Şair burada Türk milletine sesleniyor ve garbın ne kadar topu, tüfeği olsa da Türk milletinin iman dolu göğsü olduğunu söyleyerek, Ulusun, korkma diyerek, cesaret veriyor. Türk milletinin iman dolu serhaddiyle her şeyin üstesinden geleceğini söyleyip, medeniyetin batı arasında canavarlaştığını da ekliyor.
İstiklal Marşının 5. kıtasının anlamı
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın…
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın
Şair korkusuzca millete sesleniyor. Yurduma düşmanlara teslim etme, siper et kendini mücadele et düşmanları durdur diyor. Mücadele et ki, Allah’ın sana vadettiği günler mutlaka gelecektir.
İstiklal Marşının 6. kıtasının anlamı
Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı
Şair yine millete sesleniyor ve kendine gel diyor bastığın her toprak parçasında şehit kanı var diyor. Düşün diyor kefensiz yatan şehitleri ve vatanın için mücadeleci ol, hiç durma diyor. Bu cennet vatanı koru yücelt ve düşman eline daima koru diyor, korumadığın zamanda atanı incitirsin diye de ekliyor.
İstiklal Marşının 7. kıtasının anlamı
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Canı, cânânı, bütün varımı alsın da Hûda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda
Yine milletine seslenen şair kim bu güzel vatan için kendini feda etmez ki, toprağı sıksan şehitlerin kanı fışkıracak diyor ve Alalh benim her şeyimi alsa da beni bu cennet vatandan mahrum bırakmasın diyor ve millet adına bunları söylüyor.
İstiklal Marşının 8. kıtasının anlamı
Ruhumun senden, ilâhi, şudur ancak emeli:
Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli
Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli-
Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli
Mehmet Akif Ersoy Allah’a sesleniyor. Vatan üzerinden okunan ezanların en büyük delilerden biri olduğunu, milletin Allah yolunda olduğunu düşmanlara kutsal yerlerin elinin değmemesini Allah’tan diliyor. Ebediyen ezan seslerinin yurdun üzerinde okunmasını da temenni ediyor.
İstiklal Marşının 9. kıtasının anlamı
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım
Her cerihamdan, ilâhi, boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na’şım;
O zaman yükselerek arşa değer belki başım
Şair bu kıtada Türk yurduna düşman eli değmediği zaman, şayet ölmüşse mezar taşında bir taş varsa, o taş bile Allah’a olan şükranlarımı ifade eder, huzurla senin yanına gelirim diyor. Her secde etmesinde, her yarasında kanlı yaşların boşaldığını ve belki naaşının arşa değeceğini de temenni ediyor.
İstiklal Marşının 10. kıtasının anlamı
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl
Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlal:
Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet;
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Dalgalan sende şafaklar gibi ey şanlı hilal diyerek bağımsızlığı belirtiyor. Allah’a ve Türk milletine olan inancıyla artık özgürlüğün olduğunu ve köleleştirmenin ortadan kalktığını, Türk milletinin Allah’a olan inancı ve bağlılığıyla İstiklal Savaşını kazandığını ortaya koyuyor.
İstiklal Marşının Önemi
İstiklal Marşı Türk devletinin zor durumlarda olduğu dönemlerde Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılmıştır. Türk milleti bağımsızlık mücadelesi verirken, bağımsızlık unsurlarından biri olmuştur. İstiklal Marşı millete cesaret vermiş ve milletin kendisine gelmesine yardımcı olmuştur. Kurtuluş savaş izlerini ve mücadeleyi benimseten kıtalarıyla aziz şehitlerimizi hatırlatmaktadır.
İlmik ilmik işlenen bir sanat eseri olan İstiklal Marşı özgürlüğün ve mücadelenin simgesi olmuştur. Mehmet Akif Ersoy şiiri Türk milletine hediye etmiştir. Milli marş okuduğunda milli duygularımız harekete geçiyor ve vatan için çaba göstermemiz gerektiğini anlıyoruz. Her satırında farklı durumları anlatan şair zor durumlarda da düşmanlara karşı mücadele edileceğini söylüyor. Türk milletine Korkma diye seslenerek Türk olduğunun farkına varmasını istiyor. İstiklal Marşı söylendikçe Türk bayrağı dalgalanmaya devam edecektir.